柳宗元《永州韦使君新堂记》文言文及翻译

永州韦使君新堂记文言文及翻译


【原文】唐代, 柳宗元
将为穹谷嵁岩渊池于郊邑之中,则必辇山石,沟涧壑,陵绝险阻,疲极人力,乃可以有为也。然而求天作地生之状,咸无得焉。逸其人,因其地,全其天,昔之所难,今于是乎在。
永州实惟九疑之麓。其始度土者,环山为城。有石焉,翳于奥草;有泉焉,伏于土涂。蛇虺之所蟠,狸鼠之所游。茂树恶木,嘉葩毒卉,乱杂而争植,号为秽墟。
韦公之来,既逾月,理甚无事。望其地,且异之。始命芟其芜,行其涂。积之丘如,蠲之浏如。既焚既酾,奇势迭出。清浊辨质,美恶异位。视其植,则清秀敷舒;视其蓄,则溶漾纡余。怪石森然,周于四隅。或列或跪,或立或仆,窍穴逶邃,堆阜突怒。乃作栋宇,以为观游。凡其物类,无不合形辅势,效伎于堂庑之下。外之连山高原,林麓之崖,间厕隐显。迩延野绿,远混天碧,咸会于谯门之内。
已乃延客入观,继以宴娱。或赞且贺曰:“见公之作,知公之志。公之因土而得胜,岂不欲因俗以成化?公之择恶而取美,岂不欲除残而佑仁?公之蠲浊而流清,岂不欲废贪而立廉?公之居高以望远,岂不欲家抚而户晓?夫然,则是堂也,岂独草木土石水泉之适欤?山原林麓之观欤?将使继公之理者,视其细知其大也。”宗元请志诸石,措诸壁,编以为二千石楷法。

  jiāng wéi qióng gǔ kān yán yuān chí yú jiāo yì zhī zhōng ,zé bì niǎn shān shí ,gōu jiàn hè ,líng jué xiǎn zǔ ,pí jí rén lì ,nǎi kě yǐ yǒu wéi yě 。rán ér qiú tiān zuò dì shēng zhī zhuàng ,xián wú dé yān 。yì qí rén ,yīn qí dì ,quán qí tiān ,xī zhī suǒ nán ,jīn yú shì hū zài 。
  将为穹谷嵁岩渊池于郊邑之中,则必辇山石,沟涧壑,陵绝险阻,疲极人力,乃可以有为也。然而求天作地生之状,咸无得焉。逸其人,因其地,全其天,昔之所难,今于是乎在。
yǒng zhōu shí wéi jiǔ yí zhī lù 。qí shǐ dù tǔ zhě ,huán shān wéi chéng 。yǒu shí yān ,yì yú ào cǎo ;yǒu quán yān ,fú yú tǔ tú 。shé huī zhī suǒ pán ,lí shǔ zhī suǒ yóu 。mào shù è mù ,jiā pā dú huì ,luàn zá ér zhēng zhí ,hào wéi huì xū 。
永州实惟九疑之麓。其始度土者,环山为城。有石焉,翳于奥草;有泉焉,伏于土涂。蛇虺之所蟠,狸鼠之所游。茂树恶木,嘉葩毒卉,乱杂而争植,号为秽墟。
wéi gōng zhī lái ,jì yú yuè ,lǐ shèn wú shì 。wàng qí dì ,qiě yì zhī 。shǐ mìng shān qí wú ,háng qí tú 。jī zhī qiū rú ,juān zhī liú rú 。jì fén jì shāi ,qí shì dié chū 。qīng zhuó biàn zhì ,měi è yì wèi 。shì qí zhí ,zé qīng xiù fū shū ;shì qí xù ,zé róng yàng yū yú 。guài shí sēn rán ,zhōu yú sì yú 。huò liè huò guì ,huò lì huò pú ,qiào xué wēi suì ,duī fù tū nù 。nǎi zuò dòng yǔ ,yǐ wéi guān yóu 。fán qí wù lèi ,wú bú hé xíng fǔ shì ,xiào jì yú táng wǔ zhī xià 。wài zhī lián shān gāo yuán ,lín lù zhī yá ,jiān cè yǐn xiǎn 。ěr yán yě lǜ ,yuǎn hún tiān bì ,xián huì yú qiáo mén zhī nèi 。
韦公之来,既逾月,理甚无事。望其地,且异之。始命芟其芜,行其涂。积之丘如,蠲之浏如。既焚既酾,奇势迭出。清浊辨质,美恶异位。视其植,则清秀敷舒;视其蓄,则溶漾纡余。怪石森然,周于四隅。或列或跪,或立或仆,窍穴逶邃,堆阜突怒。乃作栋宇,以为观游。凡其物类,无不合形辅势,效伎于堂庑之下。外之连山高原,林麓之崖,间厕隐显。迩延野绿,远混天碧,咸会于谯门之内。
yǐ nǎi yán kè rù guān ,jì yǐ yàn yú 。huò zàn qiě hè yuē :“jiàn gōng zhī zuò ,zhī gōng zhī zhì 。gōng zhī yīn tǔ ér dé shèng ,qǐ bú yù yīn sú yǐ chéng huà ?gōng zhī zé è ér qǔ měi ,qǐ bú yù chú cán ér yòu rén ?gōng zhī juān zhuó ér liú qīng ,qǐ bú yù fèi tān ér lì lián ?gōng zhī jū gāo yǐ wàng yuǎn ,qǐ bú yù jiā fǔ ér hù xiǎo ?fū rán ,zé shì táng yě ,qǐ dú cǎo mù tǔ shí shuǐ quán zhī shì yú ?shān yuán lín lù zhī guān yú ?jiāng shǐ jì gōng zhī lǐ zhě ,shì qí xì zhī qí dà yě 。”zōng yuán qǐng zhì zhū shí ,cuò zhū bì ,biān yǐ wéi èr qiān shí kǎi fǎ 。
已乃延客入观,继以宴娱。或赞且贺曰:“见公之作,知公之志。公之因土而得胜,岂不欲因俗以成化?公之择恶而取美,岂不欲除残而佑仁?公之蠲浊而流清,岂不欲废贪而立廉?公之居高以望远,岂不欲家抚而户晓?夫然,则是堂也,岂独草木土石水泉之适欤?山原林麓之观欤?将使继公之理者,视其细知其大也。”宗元请志诸石,措诸壁,编以为二千石楷法。

提示:拼音为程序生成,因此多音字的拼音可能不准确。